Prezentacja książki pod redakcją Siarheia Liubimaua i Benjamina Cope’a „Re-tooling Knowledge Infrastructures in a Nuclear Town” (Vilnius Academy of Arts Press, 2021).

Książka ta powstała w 2016 r. jako poszukiwanie koncepcji, rejestrów empirycznych i narzędzi urbanistycznych, aby poradzić sobie z impasem radzieckiego industrialnego modernizmu, monofunkcjonalizmu. Empirycznym otoczeniem tych poszukiwań było miasto energetyczne Visaginas, zaplanowane i zbudowane w latach 70. i 80. XX wieku w jedynym celu obsługi głównego dostawcy energii elektrycznej dla radzieckiej Litwy, Łotwy, Białorusi i Kaliningradu: elektrowni jądrowej Ignalina. Od 2010 r. elektrownia jądrowa nie generuje już energii i jest w trakcie demontażu. Visaginas stoi więc przed dylematami co do swojego celu po elektrowni jądrowej.

Rusztowanie, które dało początek książce, to pięć letnich szkół urbanistycznych na temat przyszłości miasta, organizowanych corocznie przez Laboratorium Krytycznego Urbanizmu Europejskiego Uniwersytetu Humanistycznego w latach 2016–2020. W tym okresie prowadzono badania przygotowawcze, aby empirycznie ugruntowywać procesy pracy szkół letnich, a także badania i propozycje urbanistyczne wynikające z samych szkół (każda trwała 10–14 dni) oraz projektów pobocznych wydziałów szkół, uczestników i partnerów społecznych. Rozdziały tej książki obejmują zarówno prace skoncentrowane na badaniach, jak i na propozycjach, mające na celu ustanowienie i utrzymanie przecięcia podejść badawczych, edukacyjnych i rozwoju miast w odniesieniu do wielorakich dylematów Visaginasa: wszystkie podporządkowane przedrostkowi „post-”, ale otwierające różne horyzonty dla koncepcyjnej i stosowanej pracy urbanistycznej. Horyzonty te obejmują różne perspektywy dotyczące monofunkcjonalizmu, energetyki jądrowej, industrializmu, modernizmu, radzieckiego socjalizmu i katastrofy w Czarnobylu, a także wyjątkowości w zakresie podejmowania decyzji politycznych. Aby nasycić konceptualnie i empirycznie prefiks „post-”, początkowo staraliśmy się opisać i nadać sens procesowi dehermityzacji relacji miasto/przemysł od początku wycofywania INPP.

Siarhei Liubimau jest współzałożycielem Laboratory of Critical Urbanism (2007) i profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Nauk Społecznych Europejskiego Uniwersytetu Humanistycznego w Wilnie (2014). Był stypendystą Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego (Budapeszt), Instytutu Nauk Humanistycznych (Wiedeń) i Helsińskiego Kolegium Studiów Zaawansowanych. Jesienią 2020 r. będzie wykładowcą gościnnym w Instytucie Antropologii Społecznej na Uniwersytecie Marcina Lutra w Halle-Wittenberg.

Benjamin Cope jest współzałożycielem Laboratory of Critical Urbanism na European Humanities University w Wilnie, gdzie w latach 2002-2020 wykładał Critical Urbanism, Gender Studies oraz Visual and Cultural Studies. Jest członkiem Anthropology Undisciplined Research Unit w IAE PAN i adiunktem w Fundacji Nasz Wybór w Warszawie.