Zuzanna Sadowska została zaproszona do udziału w warsztatach prowadzonych przez Edurado Viveirosa de Castro na Uniwersytecie w Tybindze. Zuzanna będzie pracować nad potencjałami i ograniczeniami stosowania metodologicznych założeń zwrotu ontologicznego w badaniach etnograficznych.

Perspektywizm narodził się jako odpowiedź na wyzwania stawiane przez obserwacje etnograficzne. Zwrot ontologiczny również zrodził się z poczucia rozczarowania koncepcjami analitycznymi stosowanymi przez antropologów, które nie były w stanie opisać rzeczywistości doświadczanej w trakcie badań. Rezultatem była afirmacja radykalnej lub raczej radykalnych odmienności i próby opisania alternatywnych ontologii.

Takie podejście może jednak prowadzić do wykluczenia z opisów etnograficznych sytuacji, w których odmienność nie wydaje się aż tak radykalna. Opierając się na etnograficznych badaniach terenowych prowadzonych w Brazylii nad praktykami związanymi z używaniem ziołowego naparu znanego w zachodniej nauce jako ayahuasca, Zuzanna pokazuje, w jaki sposób perspektywizm pomaga analizować tylko niektóre zjawiska, ale nie może być traktowany jako nadrzędny sposób opisu tego, jak ludzie działają i myślą w każdych okolicznościach.

Napar działa poprzez força – ożywioną siłę, której można doświadczyć po jego spożyciu. Siła ta jest odczuwana poprzez ucieleśnione doznania i zmiany percepcyjne, które mogą umożliwić danej osobie wyczucie krążących mocy, związanych z innymi ludźmi, roślinami, zwierzętami i duchami. Força może czasem pozwolić na komunikację z tymi istotami, jednak nie jest zawsze jest doświadczana w ten sposób i nie wszyscy ludzie podzielają te same założenia ontologiczne dotyczące naparu. Pojawia się też wiele wyjaśnień społecznych dotyczących działania tego naparu, opartych na przykład na odniesieniach do relacji władzy i społecznych nierówności.

Jak w opisie antropologicznym możemy podejść do ontologicznej złożoności rzeczy/pojęć, z którymi spotykamy się w terenie? Jak możemy uniknąć tworzenia homogenicznych modeli ontologicznych, które sugerują, że ludzie doświadczają rzeczywistości w ten sam sposób i przesłaniają złożoność relacji kształtujących te doświadczenia, w tym relacje władzy i zmiany społeczne?

Strona warsztatów:
https://uni-tuebingen.de/en/research/centers-and-institutes/college-of-fellows/focus-groups/interdisciplinary-anthropology/#c1771441